Threads, Instagram, आणि TikTok – मराठी यूथचा Digital Addiction!

कोल्हापूर - Notification आलं नाही तर अस्वस्थ वाटतं? मोबाईल सोडवत नाही? तर तुम्ही एकटे नाही!" आजचा तरुण दिवसाचे सरासरी 4 ते 6 तास Instagram, Threads, YouTube, TikTok सारख्या अ‍ॅप्सवर घालवतोय. हे केवळ मनोरंजन नाही, तर हळूहळू Digital Addiction बनत चाललंय – आणि त्यामुळे मानसिक, सामाजिक, अभ्यासात, नात्यांमध्ये घसरण होत आहे.

📱 प्रमुख सोशल अ‍ॅप्सचा वापर किती केला जातो...
Instagram 91% (18-30 वयोगटात)
Threads 42% (Meta द्वारे वाढती लोकप्रियता)
TikTok (VPN द्वारे) 18%
Snapchat / YouTube Shorts 77%
Facebook 58% (आता थोडा कमी)

🧠 यामुळे तरुणांच्या मनात तयार होणारे विचार ?

1. सतत प्रसिद्ध होण्याची ओढ
2. Self-worth = Likes / Views
3. Virtual Image साठी Real Life चा बळी
4. Sleep Pattern, Focus, Study Time कमी
🎭 Social Media Addiction ची प्रमुख लक्षणं:
फोन नसला की अस्वस्थ वाटणं
रात्रभर स्क्रीन स्क्रोल करत राहणं
कोणतीही पोस्ट लगेच अपलोड करणं
अभ्यास, काम बाजूला ठेवून Insta Reels
real जगापेक्षा virtual replies मध्ये जास्त रमणं

👨‍👩‍👧‍👦 पालकांची चिंता वाढली – पण मुलांशी संवाद नाही
अनेक पालक फक्त रागावतात, पण संवाद करत नाहीत
"मोबाईल बंद कर!" या वाक्याने गोष्टी सुटत नाहीत
डिजिटल detox, स्मार्ट वेळापत्रक गरजेचं

🧘 Social Media वापर नियंत्रित ठेवण्यासाठी काय उपाय केले पाहिजे -
Screen Time लिमिट फोन सेटिंग्समध्ये मर्यादा ठेवा
No Phone Zones अभ्यास / जेवणाच्या वेळी फोन बंद
Digital Sabbaticals आठवड्यातून 1 दिवस वापर बंद
Reels ऐवजी Podcasts वैचारिक आणि शैक्षणिक कंटेंट
मैत्री – प्रत्यक्ष भेटी मित्रमंडळींना फोनवर नाही तर समोर भेटा
📖 वैयक्तिक अनुभव – एका विद्यार्थिनीचं दिलेला कबुलीजबाब:
"मी दिवसाला 8 तास Instagram वर घालवत होते. माझं अभ्यासाकडं लक्षच नव्हतं. मग मी ऐप Uninstall करून 21 दिवस स्वतःवर काम केलं. आता मी दररोज फक्त 1 तास फोन वापरते आणि माझं Confidence परत आलंय!"

🎯 NewssKatta चं मत:
"मोबाईल तुमचा गुलाम असला पाहिजे, तुम्ही त्याचे नाही!"
Social Media वापरा – पण जाणीवपूर्वक, ठरवलेला वेळ, आणि मूल्य वाढवणाऱ्या गोष्टीसाठीच.
तरुण पिढीला स्वप्न पूर्ण करायचीय – फक्त Reels स्क्रोल करत नाही, तर स्वतःचं Reel घडवून!