नव्या पिढीला नैराश्य का वाढतंय? मोबाईल, अपेक्षा आणि तणाव

कोल्हापूर -यार, मनात काहीच उरत नाही आता..." ही वाक्यं आज अनेक तरुणांच्या तोंडून ऐकायला मिळतात. ही थट्टा नाही, तर एक गंभीर मानसिक संकेत आहे — कारण तरुण वयात नैराश्य, चिंता आणि मानसिक थकवा झपाट्याने वाढतो आहे.आजच्या तरुणाईला शिक्षण, नोकरी, करिअर, रिलेशनशिप, सोशल मीडिया अशा अनेक गोष्टींमुळे तणावाखाली जगावं लागतंय.

📊 नैराश्याचा वाढता वेग (महाराष्ट्रात):

18 ते 30 वयोगटात नैराश्याचे रुग्ण सर्वाधिक 2022-23 मध्ये मानसिक आरोग्याशी संबंधित सरकारी OPD मध्ये 12% वाढ,विद्यार्थी, स्पर्धा परीक्षा देणारे, नोकरी न मिळालेले तरुण सर्वाधिक प्रभावित. मोबाईल आणि सोशल मीडियाचं अति वापर – कारण की लक्षण?परिणाम सतत तुलना "त्याचं आयुष्य परफेक्ट, माझं नाही" Dopamine सर्जन प्रत्येक Notif. वर instant हाय/लो,झोपेचा अभाव रात्री 2–3 पर्यंत स्क्रीन टाइम ,एकांतप्रियता ऑफलाईन बोलणं कमी,Virtual identity स्वतःपेक्षा image जास्त महत्त्वाचं

🧠 ताण वाढवणाऱ्या गोष्टी:

1. ✅ स्पर्धा परीक्षा अपयश

2. ✅ कौटुंबिक अपेक्षा – 'आईबाबा काय म्हणतील?'

3. ✅ रिलेशनशिप ब्रेकअप / विश्वासघात

4. ✅ आर्थिक अडचणी / नोकर्‍या नाहीत

5. ✅ स्वतःचं मूल्य शोधण्यात गोंधळ

🧘‍♂️ यावर उपाय काय आहेत?

स्क्रीन टाइम कमी करा दिवसातून 3–4 तासापर्यंत मर्यादा

व्यायाम / चालणे नैसर्गिक Dopamine निर्माण

Meditation / Breathing दिवसातून 10-15 मिनिटे

स्वतःशी प्रामाणिक संवाद Journal लिहा, बोलून दाखवा

मदत मागा मित्र, शिक्षक, सल्लागार, मानसिक आरोग्य व्यावसायिक

🗣️ समाजाची भूमिका महत्त्वाची

"अरे याचं काही झालं नाही" असं बोलणं थांबवा

नैराश्य ही कमजोरी नाही, ती एक स्थिती आहे,

शाळा, कॉलेज, गावपातळीवर मानसिक आरोग्य सत्रं घ्या

कौटुंबिक संवाद वाढवा

मित्रमंडळीना 'कसं आहेस?' म्हणून विचारा, ऐका

🎯 NewssKatta चं मत:

> "समाजाला मजबूत करायचं असेल, तर मनं मजबूत ठेवायला शिका."

तरुणाई ही देशाची शक्ती आहे. त्यांना नैराश्याने नाही, तर संधीने भिडू द्या.

मोबाईल देताना मोकळं मन, जागरूक संवाद आणि मैत्रीही द्या.

📌 लेखक: NewssKatta टीम

🗓️ दिनांक: 27 जून 2024