कोल्हापूर - टीम Newsskatta
कोल्हापूर शहरातील व्यस्त आणि प्रतिष्ठित परिसरांपैकी एक – व्हिनस कॉर्नर. येथे हल्लीच्या काळात ज्वेलर्स व्यवसायाचे प्रमाण प्रचंड वाढले आहे. सुवर्ण व्यवसायाने सुवर्णकाळ गाठले असला, तरी सामान्य नागरिकांच्या पायवाटेचा – म्हणजेच फुटपाथचा – पत्ता हरवला आहे.
नागरीकांसाठी असणारे फुटपाथ "बिझनेस झोन"मध्ये रूपांतरित! उषा टॉकीजपासून व्हिनस कॉर्नरपर्यंत असणाऱ्या महापालिकेच्या मूळ रचनेतील फुटपाथ आता गायब झाले आहेत. पूर्वी चालण्यासाठी असणारी ही जागा आता पार्किंग स्टँड झाली आहे. सिमेंटचे ब्लॉक, Koba, स्टील स्टँड, रॅम्प्स, आणि लोखंडी संरचना यामधून फुटपाथचा ठावाच लागेनासा झाला आहे. काही ठिकाणी गटारांची झाकणे बंद करून त्या जागेवरही अतिक्रमण करण्यात आले आहे.
वाहतूक पोलिसांची यांना विशेष सवलत आहे का ???
वाहतूक शाखेने बेकायदेशीर पार्किंग रोखण्यासाठी अनेक ठिकाणी बोर्ड लावले, पण व्हिनस कॉर्नरकडे मात्र दुर्लक्ष केलं जात आहे. स्थानिक नागरिकांनी अनेकदा महापालिका व वाहतूक विभागाकडे तक्रारी केल्या, पण कारवाईचा ठसा कुठेच उमटलेला नाही.
स्थानिक नागरिकांच्या मते, महापालिका , वाहतूक पोलिस आणि काही व्यापाऱ्यांमधील 'समजूतदार संबंधांमुळे' कारवाई होण्याऐवजी अतिक्रमणाला अभय मिळत आहे. काही व्यावसायिकांनी रस्त्यावर 'रेझर्व्ह पार्किंग'च्या नावाने लोखंडी स्टँड लावले असून, त्यांची वाहनं सतत तिथेच ठेवली जातात.
कोल्हापूर महापालिका गप्प का?
कोल्हापूर महानगरपालिका सध्या शहर सुशोभीकरणावर भर देत आहे, पण फुटपाथचे मूलभूत हक्कच नागरिकांना न मिळणे हे प्रशासनाच्या कार्यक्षमतेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण करत आहे.
फुटपाथ हे केवळ 'चालण्याचे रस्ते' नाहीत, तर ते नागरी हक्काचे प्रतीक आहेत. पण सध्या ते रस्त्यांवरून गायब होत असल्याने शहरात चालणे ही देखील एक 'धाडसी' कृती झाली आहे.
प्रत्यक्ष पाहणीचे निरीक्षण:
...उषा टॉकीज समोर असणारा पादचारी मार्ग पूर्णतः व्यापारी वस्तूंनी व्यापलेला. फुटपाथ स्वतःच्या ताब्यात घेऊन त्यावर झाडाच्या कुंड्या ठेवून खाजगी पार्किंग सुरू केले आहे.
...व्हिनस कॉर्नर चौकात सुमारे ८ ते १० दुकानदारांनी पूर्णपणे फुटपाथ स्वतःच्या मालकीचा बनवला आहे.
..पादचारी गटारीच्या कडेला चालतात, वाहनांच्या धोका पत्करून.
..काही दुकानांबाहेर बांधकामाचा मलबा टाकून जागा अडवलेली आहे.
भागातील नागरिकांचं मत:
> "इथं चालताना जीव मुठीत धरावा लागतो. फुटपाथ नाही, वाहनं तोंडावर येतात."
"महापालिकेच्या नावानं फक्त बोर्ड लावले आहेत, पण अंमलबजावणी नाही."
नागरिकांची मागणी काय?
1. तात्काळ पादचारी मार्गांवरील अतिक्रमण हटवावं
2. ज्या व्यापाऱ्यांनी जागा अडवली आहे, त्यांच्यावर दंडात्मक कारवाई व्हावी
3. वाहतूक विभागाने नियोजित वेळेत रूट निरीक्षण करून वाहतूक नियमांचे पालन करावे
4. नागरिकांच्या सहभागातून पथसंवाद अभियान राबवून समस्या समजून घ्यावी
5. मीडिया आणि स्थानिक पत्रकारांनी या प्रश्नावर सातत्याने आवाज उठवावा
"रस्ते विकासाचं प्रतीक आहेत, पण पादचारी मार्ग हे नागरी प्रतिष्ठेचं प्रतीक असतात."कोल्हापुरातील व्हिनस कॉर्नर परिसरात ही प्रतिष्ठा हरवत चालली आहे. सुवर्ण व्यवसायाच्या चमकदार गल्ल्यांमध्ये सामान्य नागरिकांच्या हक्कांचा अंधार पसरू लागला आहे. फुटपाथ चोरीला गेले आहेत – हाच आजच्या शहराच्या नियोजनाचा सजीव पुरावा आहे.
---